خلاصه آیین نامه ملی پایای بتن در محیط خلیج فارس و دریای عمان

خلاصه آیین نامه ملی پایای بتن در محیط خلیج فارس و دریای عمان

اثرات هوای گرم بر بتن

1-   افزایش سرعت هیدرتاسیون سیمان و سرعت گیرش افزایش میابد

2-   کاهش اسلامپ ، تراکم ناکافی

3-   افزایش تبخیر رطوبت از سطح بتن که منجر به ترک خوردگی میشود.

شرایط مناسب محیطی برای بتن ریزی در دمای 22-20 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 50 % یا بیشتر و سرعت وزش باد کم حاصل میشود.

مقدار تبخیر بیش از  kg/m²1  در ساعت ترک خورگی حتمی است.

دمای زیاد بتن در هنگام ریختن هرچند به افزایش مقاومت اولیه کمک می کند ولی در درازمدت باعث کاهش مفاومت میگردد.

زمانی که نسیمی با سرعت km/h  15 می وزد ، میزان تبخیر آب حدود 4 برابر هوای ساکن است .

غلظت کلرید موجود در اتمسفر منطقه خلیج فارس حدود mg/m³5 است .

سنگدانه های شامل میکا باعث کاهش کیفیت سنگدانه بتن میگردد.

اختلاط بتن با دست بر اساس مبحث نهم

اختلاط بتن با دست بر اساس مبحث نهم

اختلاط بتن با دست به هیچ وجه مجاز نیست بجز موارد استثنایی و کم اهمیت ، با دستور دستگاه نظارت و برای بتن از رده پایین تر از c16 .

رعایت نکات زیر توسط پیمانکار برای ساخت بتن با دست الزامی است :

الف – حداکثر حجم بتن برای هر بار ساخت با دست 300 لیتر است .

ب – برای تهیه بتن ابتدا روی یک سطح صاف ، تمیز و غیر قابل نفوذ شن به صورت یکنواخت ریخته ، سپس روی آن ماسه یکنواخت پخش می شود  در هر حالت ضخامت دو قشر نباید از 30 سانتی متر تجاوز نماید .

پ – سیمان خشک به صورت یکنواخت روی مصالح سنگی پخش و سپس با وسایل مناسب به طور کامل مخلوط شود .

ت – پس از اختلاط کامل مصالح ، آب بتدریج به مخلوط اضافه و بطور یکنواخت مخلوط گردد تا بتن همگن بدست آید .

ث – چنانچه از پیمانه های حجمی استفاده شود باید وزن مصالح سنگی خشک قبلاً به دقت اندازه گیری و پیمانه های حجمی بر این اساس ساخته شده باشد .

ج – بتن ساخته شده با دست باید حداکثر 30 دقیقه پس از ساخت مصرف شود .

آزمایش بارگذاری اعضاء خمشی

آزمایش بارگذاری اعضاء خمشی

جهت بررسی ظرفیت باربری خمشی اعضاء سازه مانند تیر و دال جهت قبول یا رد بتن از نظر سازه‌ای و یا ارزیابی سازه‌های اجراء شده و ایمنی آن و یا ارزیابی سازه‌های آسیب دیده و یا عدم انطباق با آیین نامه فعلی در زمان ساخت و یا تغییر شرایط بهره‌برداری بایستی موارد ذیل را در نظر گرفت.

-        دستگاه نظارت در صورت بروز و وجود تردید در ظرفیت باربری پس از انجام محاسبات تحلیلی می‌تواند درخواست آزمایش بارگذاری را برروی قسمت مشکوک و یا تمام سازه ارائه نماید.

-        آزمایش بارگذاری باید تحت نظر نظارت و پس از گذشت حداقل 8 هفته از زمان اجراء آن قسمت مشکوک انجام شود مگر آن که طراح و کارفرما و پیمانکار همگی با انجام آزمایش در سن کمتر موافقت کنند.

-        آزمایش بارگذاری باید به نحوی انجام گیرد که اولاً منجر به خرابی و ریزش سازه یا بخشی از آن نشود و در صورت بروز خرابی، امنیت جانی افراد و سالم ماندن تجهیزات موجود تأمین شود. ملاحظات ایمنی نباید بر نتایج آزمایش و خیزها اثر گذارند.

-        هدایت و انجام آزمایش توسط مهندس ذیصلاح و با سابقه در این کار که مورد قبول نظارت باشد ضروری است.

کنترل مقاومت مغزه‌های بتن سخت شده قطعات سازه

 

کنترل مقاومت مغزه‌های بتن سخت شده قطعات سازه

جهت بررسی بتن کم مقاومت، بررسی نحوه بتن‌ریزی، تراکم و عمل‌آوری مشکوک، ارزیابی سازه‌های اجرا شده و ایمنی آن، بررسی و ارزیابی سازه‌های آسیب دیده  بایستی موارد                      ذیل را در نظر گرفت.

-        در صورتی که منطقه ضعیف در بررسی بتن کم مقاومت مشخص شده باشد یا احتمال ضعف در آن جا داده شود ضمن بررسی مدارک کارگاهی و پس از انجام آزمایش های شناسایی توسط چکش اشمیت یا اولتراسوتیک تهیه حداقل سه مغزه از نقاط ضعیف انجام می‌شود. مناطق مشکوک یا محل هایی برای اخذ مغزه در بررسی و ارزیابی سازه‌های اجرا شده یا آسیب دیده باید توسط ناظر یا مشاور مشخص شود و مغزه‌ها اخذ شودکه در این حالت ممکن است مغزه‌ها بیش از سه مغزه‌ باشد.

-        بهتر است محل مزبور فاقد میلگرد باشد و در جایی واقع شود که آسیب و ضعف اساسی در عضو بوجود نیاورد. تهیه مغزه از قطعاتی که ارتفاع (ضخامت)‌آن ها از نظر مغزه کمتر باشد امکان پذیر نیست. در این حالت از دستگاه هایی که محل میلگرد رامشخص می کند استفاده می‌شود.

-        پس از تهیه مغزه‌ها باید سر و ته آن بریده شود و کلاهک‌گذاری گردد. توصیه می‌شود حتی اگر سطح خارجی صاف باشد باز هم به میزان 2 تا 3 سانت بریده شود تا ترک های ناشی از   جمع شدگی، بر مقاومت موجود اثر نگذارد.

نکات مربوط به نمونه‌برداری از بتن تازه

  نکات مربوط به نمونه‌برداری از بتن تازه

در نمونه‌برداری از بتن تازه نکات ذیل را باید رعایت نمود.

-        بین اولین و آخرین بخش نمونه اخذ شده نباید بیش از 15 دقیقه فاصله زمانی وجود داشته باشد.

-        بخش‌های نمونه اخذ شده باید به کمک یک بیل یا بیلچه مجدداً  به خوبی مخلوط شود تا یکنواختی در حداقل مدت زمان ممکن حاصل گردد.

-        آزمایش های تعیین اسلامپ و هوای بتن یا هر دو آن ها را باید ظرف مدت 5 دقیقه پس از تهیه آخرین بخش بتن آغاز کرد.

-        قالب‌گیری از آزمونه‌های مقاومتی باید ظرف مدت 15 دقیقه پس از تهیه نمونه مخلوط شده، آغاز شود و سریعاً ادامه یابد (طبق دستور تهیه قالب).

-        آزمونه باید در برابر باد، آفتاب و سایر عوامل تبخیر سریع و نیز از نزدیکی با مواد مضر و عوامل آسیب رسان محافظت شود.

-        حداقل اندازه نمونه برای آزمایش های مقاومت 25 لیتر است (حداقل 5 برابر حجم آزمونه‌ها) نمونه‌های کوچکتر برای انجام آزمایش های روانی ودرصد هوا مجاز تلقی می‌شوند.

-        تهیه نمونه از مخلوط کن‌های ثابت (به جز بتونیرها) با مخلوط نمودن 2 بخش یا بیشتر از نمونه‌های اخذ شده در فواصل منظم زمانی در هنگام تخلیه بخش‌های میانی مخلوط بتن انجام می‌شود. هرگز نباید از قسمت های اول و آخر مخلوط نمونه‌ گرفته ‌شود. نمونه اخذ شده باید از تمام سطح جریان مخلوط گرفته شود و نباید جدا شدگی در جریان بوجود آید.

-        تهیه نمونه از بتونیرها با اخذ حداقل 5 بخش از بتن تخلیه شده از بتونیر و اختلاط آن ها انجام می‌شود. بتن تخلیه شده نباید در معرض تبخیر شدید یا جذب آب توسط سطح جاذب باشد.

-        تهیه نمونه از تراک میکسر با مخلوط نمودن 2 بخش یا بیشتر از نمونه‌های اخذ شده در فواصل منظم زمانی در هنگام تخلیه بخش‌های میانی انجام می‌شود. باید از قسمت های اول و آخر تراک نمونه‌ گرفته شود و نباید قبل از اختلاط کامل آب یا افزودنی مورد نظر نمونه‌گیری شود. توصیه‌ می‌شود بخش‌های این نمونه از تخلیه 1/5، 2/5، 3/5 و 4/5 تهیه شود.

در انجام آزمایش روانی می‌توان پس از تخلیه 0/3مترمکعب بتن از تراک میکسر نمونه‌گیری را انجام داد.

انواع آرمایش بتن سخت شده

آزمایش های کنترل بتن سخت شده

-        مقاومت فشاری، کششی و خمشی

-        خشک شدگی و جمع‌شدگی بتن سخت شده

-        مدول الاستیسیته استاتیکی و نسبت پواسون

-        آزمایش اولتراسونیک جهت تعیین سرعت پالس در بتن و تعیین مدل الاستیسیته دینامیکی

-        تعیین چگالی و جذب آب و تخلخل

-        تعیین عیار سیمان بتن سخت شده

-        تعیین وضعیت میکروسکپی سیستم حباب های هوا

-        مقاومت بتن در برابر یخبندان و آب شدن سریع

-        مقاومت در برابر سایش

-        تهیه مغزه و تعیین مقاومت آن

-        تعیین مقاومت در برابر بیرون کشیدن

-        چکش اشمیت و تعیین عدد برجهندگی

-        آزمایش بتن با اشعه گاما

-        تعیین یون کلر بتن

-        مقاومت بتن در برابر یون کلر با شاخص الکتریکی

-        مقاومت الکتریکی بتن

-        آزمایش جذب آب حجمی

-        آزمایش جذب آب سطحی

-        آزمایش جذب آب موئینه

-        تعیین نفوذپذیری تحت فشار آب

-        تعیین نفوذپذیری تحت فشار هوا

-        آزمایش های خزش و خستگی بتن

یک نکته مهم

یک نکته مهم

 

مدفون کردن لوله ها و مجراهای آب،‌ فاضلاب ، بخار و گاز در بتن تیرها و ستون ها و در امتداد محور آنها، یا در بتن قطعات صفحه ای و به موازات میان صفحه آنها جز در موارد مندرج در بند 9-9-6-2 ممنوع است.

بتن اسفنجی

بتن اسفنجی 

معمولا" به دو نوع گازی و کفی تقسیم میشود . این نوع بتن هارا بتن پوک و متخلخل نیز می نامند و در برخی منابع بتن Cellular نام دارد . اغلب بتن های گازی و کفی غیر سازه ای هستند اما برخی بتن های گازی از قابلیت سازه ای شدن و حتی مسلح شدن برخوردار می باشند .
بتن های اسفنجی عمدتا" پر کننده هستند . ساخت برخی پانل های جداکننده ، ایجاد کف سازی و شیب بندی ، عایق های حرارتی و جاذب صوت از جمله موارد مورد استفاده بتن اسفنج غیر سازه ای است . تولید قطعات و بلوکهای ساختمانی برای بنائی از جمله کاربردهای بتن گازی است . نوعی بتن گازی بنام سیپورکسدر سوئد ساخته شد که می توانست مسلح گردد و در ایران نیز مدتی قطعات بتنی مسلح سیپورکسی بکار رفت از جمله دالهای بتن مسلح پیش ساخته برای پوشش سقف از جنس سیپورکسدر برخی پروژه های کشور ما مصرف گشته است . قطعات نما از جنس بتن کفی و گازی یاسبکدانه غیر سازه ای نیز تولید و مصرف شده است .

چند نکته مهم درمورد بتن

   چند نکته مهم درمورد بتن

 

خاکستر بادی جزء معمول ترین پوزولان های مصرفی محسوب می شود.

-        محدوده وزن مخصوص شن: 1600  تا  1800 کیلوگرم بر متر مکعب

-        محدوده وزن مخصوص ماسه: 1800 تا 2000   کیلوگرم بر متر مکعب

-        به کار بردن سنگدانه های درشت تر از قطر 38 میلی متر در بتن توصیه نمی شود.

-        برای ساخت 1 متر مکعب بتن به 3/1 متر مکعب سنگدانه نیاز است. ( 30 درصد بیشتر)

-        اثر آب های سولفاته در روی بتن به شکل کفک سفید رنگی ظاهر می شود.

-        نتیجه ی آزمایش زمان گیرش سیمان با آب غیر آشامیدنی نباید بیش از یک ساعت زودتر و 5/1 ساعت دیرتر از زمان گیرش سیمان با آب آشامیدنی باشد.

-        هر آبی که PH آن بین 5 الی 5/8 باشد برای بتن مصرف می شود.

-        حداکثر مقدار سولفات قابل حل در آب باید مساوی با 5 درصد وزن سیمان باشد.

-        کلرید کلسیم از معمول ترین نوع تسریع کننده ها که سرعت افزایش مقاومت اولیه بتن را بالا
 می برد      (((     در بتن آرماتور مجاز است. )))

-        سیمانی که در هوا خود را می گیرد و سخت می شود باعث دیرگیر شدن و کاهش مقاومت بتن و ملات می شود.

-        مناطق خشک، 12 کیسمه سیمان را روی هم گذاشت به این شرط که ارتفاع آنها از 180 سانتی متر بیشتر نگردد.

-        آزمایش روی آرماتورها باید به اندازه 1 متری باشد (هر 50 تن، حداقل 5 نمونه)

-        یک متر مکعب 16 الی 18 فرغون شن و ماسه می باشد.

-        20 الی 25 بیل شن و ماسه یک فرغون می باشد.

-        حجم یک فرغون 0.07 الی 0.08 متر مکعب می باشد.

-        اختلاط بتن با دست فقط برای بتن های از رده   C 150 به پایین صورت می گیرد.

-        حداکثر زمان برای حمل پس از اضافه شدن سیمان به جام مخلوط کن با احتساب زمان تخلیه بتن نباید از 90 دقیقه تجاوز کند.

-        هنگام ارتعاش بتن اصطکاک بین دانه های درشت کم شده به خاصیت سیالیت افزوده شود.

-        ویبراتور باید به صورت شاغول یا قائم در بتن فرو رود.

-        عبور و مرور کارگران بر روی قطعات بتن ریخته حداقل تا 24 ساعت بعد از اتمام بتن ریزی به هیچ وجه مجاز نیست. 

مزایای استفاده از بتن الیافی

مزایای استفاده از بتن الیافی (پروپیلن):

1.     چسبندگی مخلوط افزایش می یابد.

2.     قرار گرفتن مخلوط بر روی سطح عمودی بدون استفاده از تسریع کننده امکان پذیر است.

3.     پرداخت (ماسه کشی) براحتی انجام می شود، بدون آنکه پیوستگی مخلوط با سطح سازه آسیب ببیند.

4.     ضخامت بیشتری از بتن را می توان اجرا کرد بدون آنکه نیاز به شبکه میلگرد باشد.

5.     برای کنترل ترک نیاز به شبکه میلگرد نیست. 

معمولاً برای ساخت شبکه، از فولاد با ضخامت کششی بالا و به قطر3 تا 4 میلیمتر  استفاده می شود. فواصل میلگردهادر شبکه 75 تا 100 میلی متر است.